به جای همسرتان کار نکنید

ماهنامه سپیده دانایی – نرگس عزیزی*: جارو کردن، گردگیری، آشپزی، شستن لباس ها و اتوکشیدن، خرید روزانه برای خانه، شستن ظروف و نظافت آشپزخانه، نظافت حمام و دستشویی، کمک به حمام بچه ها، غذا دادن به بچه ها، نظارت بر انجام تکالیف، کمک به مسواک و خواب بچه ها، بیرون بدن زباله ها، نظافت ماشین و بنزین زدن، گردش بردن بچه ها و… لیست کارهای خانه و امور مربوط به فرزندان، طولانی و کارها بسیار زیاد و البته برخی از آن ها تکراری و خسته کننده است. واقعیت این است که انجام همه این کارها از عهده یک نفر بر نمی آید و باید گفت وای به روزی که یکی از همسران مشارکت چندانی در انجام این کارها نداشته باشد!

تنبلی شما با همسرتان چه می کند؟

همکاری نکردن همسران در انجام کارهای خانه و امور فرزندان می تواند عوارض زیادی را بر روابط بین همسران و البته سلامت روان آن ها داشته باشد. به عنوان مثال پژوهش ها نشان داده است که زنانی که بیشتر کارهای خانه و امور مربوط به فرزندان را به تنهایی انجام می دهند، از زندگی مشترک خود احساس رضایت کمتری داشته، در برابر بیماری های جسمانی آسیب پذیرترند و احتمال ابتلا به افسردگی در آن ها بیشتر است و یا همسرانی که به تنهایی ناچار از انجام مسئولیت های خانه و بچه ها هستند بیشتر به موضوع طلاق فکر می کنند.

البته این وضعیت که مسئولیت کارها بیشتر بر عهده تنها یک والد باشد می تواند برای فرزندان نیز ایجاد مشکل کند. به عنوان مثال در خانه هایی که پدر مشارکت کمتری در تربیت بچه ها دارد، پسران در حدود سن سه سال و نیمگی اضطراب بالاتری دارند و دختران در این سن توانایی انجام کارهای کمتری در مقایسه با همسالان خود را دارند؛ اما در مقابل کودکانی که امور مربوط به مدرسه خود را با مشارکت هم پدر و هم مادر خود انجام می دهند در مدرسه از معلم خود کمتر نافرمانی دارند. اما علی رغم تمامی این فواید باز هم همسرانی هستند که تمایل چندانی به کارهای خانه از خود نشان نمی دهند.

گاهی این مرد خانه است که وظیفه خود را تنها در کار بیرون می داند و گاهی این خانم خانه است که اگر بیرون از خانه کار می کند، دیگر تمایلی به انجام کار خانه ندارد و یا گاهی علی رغم این که بیرون کار نمی کند، علاقه ای به انجام امور مربوط به خانه و فرزندان از خود نشان نمی دهد.

چه کنیم؟

اگر همسری دارید که در کارهای خانه و فرزندان مشارکت چندانی ندارد، پس با ما همراه شوید و نکات پیشنهادی ما را مرور کنید. شاید برخی از این نکات بتواند گره از کار شما باز کند!

1- به کمک دغدغه های همسرتان به او انگیزه دهید

اگر می خواهید با همسرتان برای انجام کارها قول و قرار بگذارید، سعی کنید از دغدغه های او برای اجبار به کار کردن او بهره بگیرید. به عنوان مثال سلامت بچه ها یکی از موضوعاتی است که همه والدین به آن حساس هستند. در عوض گفتن این که «کمی هم وقت صرف بچه ها بکن، می دونی چه قدر وقته اون ها رو یه پارک نبردی!» بگویید «می دونی که بچه ها تو سن رشد هستند و فعالیت جسمی برای سلامت شان خیلی مهم است، لطفا این هفته اون ها رو حتما یه پارک ببر» و یا برای موثرتر بودن درخواست های مربوط به بچه ها، آن ها را از زبان بچه ها بیان کنید. به عنوان مثال این که «مبینا خیلی دوست داره براش کتاب بخونی، کتاب امشب رو گذاشتم کنار تخت خوابش، لطفا زحمتش رو بکش.»

2- به جای همسرتان کار نکنید

اگر قول و قراری برای کارهای خانه گذاشته اید، سعی کنید تا حد امکان از کمک بدون دلیل اجتناب کنید. البته این موضوع تنها یک استثنا دارد و آن موضوع بچه هاست.

اگر همسر شما به بچه ها قولی داده و می دانید برای عملی شدن آن قول به کمک شما نیاز دارد، بدون این که جلوی بچه ها به رویش بیاورید به او کمک کنید. یادتان باشد اگر وجهه یکی از والدین پیش بچه ها آسیب بییند، عوارض آن در طولانی مدت گریبان گیر هر دو والد خواهدشد.

اما غیر از این مورد، شاید بد نباشد گاهی اجازه دهید همسرتان عوارض انجام ندادن کارها را تجربه کند. اگر قرار گذاشته اید که آشغال ها را همسرتان بیرون ببرد، سعی کنید جمع شدن زباله ها برای یک هفته و بو گرفتن آن ها را تحمل کنید اما اجازه دهید در نهایت همسرتان این کار را انجام دهد.

بعد از انجام کار البته تشکر بدون هرگونه نیش و کنایه را فراموش نکنید! یا اگر قرار بر پخت شام توسط همسرتان است و بعد از رسیدن از سر کار متوجه می شوید که چیزی در خانه ندارید، به هیچ عنوان پیشنهاد سفارش شام از بیرون را ندهید، سعی کنید گرسنگی را تحمل کنید و به نان و پنیر بسنده کنید اما چیز دیگری آماده نکنید.

اگر هم همسرتان در نهایت شامی ساده و البته با طعمی نه چندان دلچسب آماده کرد، از او تشکر کنید و نه از دستپخت او به دروغ تعریف کنید و نه از او ایراد بگیرید. تنها از تلاش او برای این که به قول و قرارتان متعهد بوده، تشکر کنید. یادتان باشد اگر شما مسئولیت های همسرتان را انجام دهید درواقع مسئولیت ناپذیری او را تایید کرده اید.

3- روحیات خود را بشناسید

گاهی اوقات این ویژگی های ماست که مانع فعالیت بیشتر همسر ما در خانه می شود. اگر قرار باشد هر زمان همسر ما کاری انجام داد، ایراد کار او را به رویش بیاوریم، درواقع در طولانی مدت او را به انجام ندادن کار تشویق کرده ایم.

اگر خانم تان آشپزی خیلی خوبی ندارد، سعی کنید کمتر از او ایراد بگیرید. به این ترتیب می توانید امیدوار باشید که او به آشپزی کردن ادامه داده و البته پیشرفت کند! و یا اگر شوهرتان آن طور که ایده آل شماست زیر مبل ها را جارو نمی کشد، به او سرکوفت نزنید. بگذارید به کارش ادامه دهد.

چرا که سرکوفت شما به معنای آن خواهدبود که در نوبت بعد شما ترجیح می دهید که خودتان کل خانه را جارو کنید!

4- دلگرمی را فراموش نکنید

گاهی افراد متوجه می شوند همسرشان که تا پیش از این فعال تر بوده، حالا آرام آرام ترجیح می دهند کمتر در کارهای خانه مشارکت کرده و به نوعی تنبلی را ترجیح می دهد.

اما چرا چنین اتفاقی می افتد؟ هر چند عوامل مختلفی می تواند مسبب این امر باشد اما دو نکته در برخورد همسران در این زمینه می تواند به آن دامن بزند. اول قدرشناس نبودن.

اگر قرار باشد ما به تصور این که فعالیت های همسرمان در خانه جز وظایف اوست از او تشکر نکنیم، آرام آرام انگیزه کار را در او کاهش داده ایم. همه افراد نیاز دارند که توسط دیگران مورد قدردانی قرار بگیرند. قدردانی باعث دلگرمی شده و به افراد نیرو می دهد تا به انجام کارهایی که حتی مورد علاقه آن ها نیست و یا بسیار کسل کننده و تکراری است، ادامه دهند. پس اگر می خواهید همسرتان مشارکت بیشتری داشته باشد، بابت کوچک ترین کار او نیز تشکر کنید.

اما علاوه بر قدرشناس بودن بابت کارهای همسر، نکته مهم دیگری نیز می تواند باعث دلگریم و فعالیت بیشتر همسر در خانه شود. همسرتان را ببینید، به نیازهای او توجه کنید و به او ابراز علاقه کنید.

شاید به نظر برخی ارتباط روشنی بین بی توجهی به همسر و تمیز نشدن خانه و یا نبردن زباله ها وجود نداشته باشد اما هر زمان که فردی احساس کند همسرش او را نه به خاطر خودش که به خاطر خدماتی که ارائه می دهد، می خواهد، ممکن است ارام آرام دلسرد شده و انجام آن خدمات را کاهش دهد.

اگر شما بتوانید به همسرتان نشان دهید که به او توجه داشته و او را دوست دارید، می توانید امیدوار باشید که او نیز علاقه بیشتری برای مشارکت در کارهای خانه از خود نشان خواهدداد. خلاصه دلگرمی از شما و مسئولیت پذیری از همسرتان.

* کارشناس ارشد مشاوره