همه انسانها ـ چه آنها که وقت شناسند و چه آنها که همواره بر هر کار و قراری تأخیر دارند ـ دوست دارند که به عنوان فردی وقت شناس شناخته شوند . اهمیت این موضوع با توجه به گسترش روابط اجتماعی بیش از پیش شده به گونه ای که یکی از عوامل موفقیت انسانها ، وقت شناسی آنها محسوب می شود . همه ما در زندگی روزمره با افرادی برخورد کرده ایم که به علت عدم توجه به وقت و زمان ، موجب خشم و دلخوری ما را فراهم می کنند و گاهی این عصبانیت ها منجر به برخوردهای ناگوار اجتماعی نیز می گردد . جالب اینجاست که گاهی فردی از عدم توجه ما به زمان دلخور می شود که خود مظهر بی توجهی به وقت است ولی با همه این احوال ، وقت شناسی موجب آزار او نیز می گردد . اگر فردی از نظر اجتماعی و کاری در شرایط ایده آلی باشد ولی در مورد وقت شناسی سهل انگار. همین امر به ظاهر کوچک موجب خدشه دار شدن حیثیت کاری و اجتماعی وی نیز می گردد . نیم نگاهی به زندگی افراد موفق ایرانی و خارجی به ما نشان می دهد که وقت شناسی یکی از نکات موثر و تاثیر گذار در زندگی آنها بوده و هست به گونه ای که حساسیت و توجه ویژه ای به آن نشان می دهند .
بسیاری از والدین با بزرگ شدن فرزند خود و نیاز بیشتر به برنامه ریزی برای کارها ، از عدم وقت شناسی او گله می کنند و گاهی بر سر این موضوع با هم به جرو بحث نیز می پردازند . این مساله اگر از کودکی به فرزند آموزش داده نشود ، با ورود به دنیای نوجوانی ، مشکلات عدیده ای را ما بین والدین و نوجوان پدید می آورد که البته در این دوره کمی برای آموزش به نوجوان دیر است .
اگر شما دوست دارید که فرزندی وقت شناس داشته باشید ، به نکات کاربردی ذیل توجه فرمایید :
1.والدین وقت شناسی باشید : اگر شما در هنگام حضور به سرکار و یا قرارهای کاری و خانوادگی ، نسبت به وقت بی توجه هستید ، به طور غیر مستقیم به آموزش این امر به فرزند خود پرداخته اید و به قول معروف : «رطب خورده منع رطب نتوان کُند» و کودک شما با وجود الگویی تمام عیار در طول زندگی ، محال است که به حرف ها و نصایح شما در مورد اهمیت وقت توجه نشان دهد .
2.وقت شناسی در انجام امور شخص را به او بیاموزید : حضور به موقع در مدرسه و یا کلاسهای فوق برنامه ، توجه به ساعت خواب و یا مطالعه و … از مواردیست که هر روز کودک با آنها درگیر است . شما به عنوان والدین او باید در مورد برنامه ریزی دقیق این کارها دقت کرده و به او کمک کنید تا با انجام به موقع کارهای خود ، به وظایف روزانه خود برسد . بعضی از کودکان همیشه دیر به مدرسه می روند و شبها هر ساعتی که دوست دارند می خوابند و یا گاهی به علت بازیگوشی بیش از حد ، انجام تکالیفشان به نصفه شب می کشد . آموزش وقت شناسی باید از همین امور به ظاهر ساده آغاز شود .
3.گاهی برنامه ریزی زمانی کارهای کوچک خانواده را به او بسپارید : بد نیست که بعضی اوقات برنامه های زمانی کوچک خانواده از قبیل رفتن به پیک نیک ، سفرهای یک روزه ، برنامه ریزی برای رفتن به سینما ، پارک و … را به او بسپارید تا او به اعضای خانواده اعلام زمان را انجام دهد . این مساله باعث می شود که کودک با توجه به آب و هوا ، زمان تاریکی ، شروع برنامه ها ، زمان شام و ناهار و … به برنامه ریزی بپردازد و در نتیجه ناچار به زمان بندی از ساعاتی قبل برای این برنامه تفریحی کوچک خانوادگی می گردد . این کار به او کمک می کند که به تدریج با مشکلات و برنامه های پیش بینی نشده آشنا شود و با بزرگتر شدن ، آمادگی برنامه ریزی جهت انجام کارهای مهم تر را نیز پیدا کند .
4.در مورد بدقولی و عدم توجه به وقت ، با او صحبت کنید : در مورد این امور سبب می شود که او با ناپسندی این موضوع از جنبه عامه مردم نیز بیشتر آشنا شود ، زیرا بسیاری از کودکان متوجه نیستند که وقت نشناسی آنها می تواند منجر به چه مشکلاتی گردد . اهمیت این مساله را با ذکر مثالهایی از زندگی اطرافیان و یا حوادثی که برای خودتان رخ داده ، بیان کنید تا ارزش وقت شناسی برایش بیشتر آشکار شود .
5. در مورد عدم وقت شناسی او بی توجه نباشید : البته این مساله به این صورت نباشد که با تنبیه بدنی و یا کلامی تند همراه گردد . شما می توانید به آرامی در مورد اینکه بی توجهی او به وقت موجب ناراحتی شما شده ، صحبت کنید و در صورت تکرار این مشکل ( پس از چند بار) او را از انجام برخی از کارهای مورد علاقه اش برای مدتی کوتاه محروم سازید . او باید بفهمد که بی توجهی به زمان ، گاهی سبب می شود که فرصت های بسیار خوبی را از دست بدهد و در نتیجه تاوانهای زیادی را برای آن در زندگی بپردازد . این سختگیری های کوچک شما سبب می شود که او با اهمیت این موضوع بیشتر آشنا شده و به تدریج به مبحثی جدایی ناپذیر از زندگی وی تبدیل می گردد .
“نویسنده: ندا نصیری… چاپ در روزنامه همشهری”
