نقد و بررسی فیلم آزادی مشروط

خلاصه داستان:

فیلم چند داستان مختلف را دنبال می کند. اول، داستان پسرکی مجرم که می بایست اصلاح شود اما به حدی غیرقابل کنترل است که همه را درگیر کرده، و دومی داستان علاقه مادرِ پسر به وکیل که …

کارگردان :       

حسین مهکام : متولد سال 1359 در تهران می باشد و فارغ التحصیل رشته فلسفه و کلام و همچنین تئاتر می باشد. حسین مهکام در سینما بیشتر با نگارش فیلمنامه هایی نظیر « هیچ » ، « آدم » و « برف » به یاد آورده می شود و « آزادی مشروط » اولین ساخته سینمایی اش محسوب می شود.

درباره فیلم « آزادی مشروط » :

با توجه به سابقه حسین مهکام در فیلمنامه نویسی، انتظار می رفت که « آزادی مشروط » حداقل در مقایسه با دیگر آثار روز سینمای ایران از حفره های فیلمنامه نویسی کمتری برخوردار باشد. اما این انتظار بیهوده بوده چراکه نخستین فیلم مهکام در بخش فیلمنامه حتی چند مرحله عقب تر از آثاری است که خودش سابقا آنها را نوشته بود.

شخصیت پردازی گنگ و نامفهوم، یکی از ضعیف ترین بخش های فیلم را تشکیل می دهد یعنی جایی که ما با افرادی سر و کار داریم که تکلیفشان با خودشان مشخص نیست. شخصیت روانشانس داستان به دلیل ضعف فیلمنامه بیش از هر فرد دیگری به روانشانس نیاز دارد و حتی نوجوان مجرم داستان که از خجالت چشم همکلاسی اش را درآورده، انگیزه نامعلومی برای جرم م جنایت دارد و در پاسخ به سوالاتی که قرار است به گره گشایی های ذهنی او برای مخاطب منجر شود، سوال را با سوال پاسخ می دهد و حتی در آخرین لحظات فیلم نیز از پاسخ قطعی به نیازهایش خودداری می کند تا مخاطب هرگز نداند که حرف حساب این پسربچه چیست و برای چه بیش از یک ساعت او را در سینما معطل کرده است.

در داستان دیگر، علاقه مادرِ پسر به وکیل که می شد بستر درام فیلم را سر و شکل دهد، با یک چرخش عجیب و غریب در فیلمنامه و اتفاقی غیرمنتظره، از مسیر اصلی اش خارج می شود و اینبار پای منشی وکیل به میان می آید که با کمترین انگیزه ای که می توان تصور کرد، یک فاجعه را رقم می زند. فاجعه ای که کارگردان شرایط وقوع آن را مهیا نمی کند و به یکباره از آن پرده برداری می کند که باعث سقوط اثر در پرده دوم نیز می گردد.

دیالوگ نویسی « آزادی مشروط » نیز بسیار ضعیف و پر از شعار بی سر و ته می باشد که مشخص نیست چطور قلم حسین مهکام راضی به نگارش آن شده است. به این دیالوگ های ضعیف باید سکانس های کش دار و موقعیت های خسته کننده را هم اضافه کرد که نه تاثیری در پیشبرد داستان داشته اند و نه اصلا کارکرد زیبایی شناسی در مفهوم سینما را رقم زده اند. این سکانس های کش دار را می توان تنها به جهت طولانی کردن دقایق برای تبدیل فیلم به یک اثر بلند دانست.

« آزادی مشروط » با اینکه از بازیگران مشهور و توانایی برخوردار است، اما از ضعف مفرط بازیگری نیز رنج می برد. هنگامه قاضیانی که در سالهای اخیر یکی از مسلط ترین بازیگران زن سینمای ایران بوده، در نقش مادرِ سعید بازی سردی از خود به نمایش گذاشته است که در حد و اندازه های نام او نیست. رامبد جوان کمدین هم که مشخص نیست با چه انگیزه ای حاضر به بازی در یک نقش جدی با چنین کیفیت سطحی شده، در نقش دایی خسرو ابدا قابل درک نیست. دیگر بازیگران فیلم از جمله حسین پاکدل و شاهرخ فروتنیان نیز وضعیت بهتری نسبت به بازیگران اصلی ندارند.

« آزادی مشروط » یک اثر کاملا ضعیف محسوب می شود که در آن ضعف های بی شماری در فیلمنامه و کارگردانی به چشم می خورد و برای حسین مهکام که با فضای سینما بیگانه نیست، یک شروع کاملا ناامید کننده محسوب می شود. مشخص نیست که مخاطب پس از دیدن « آزادی مشروط » چه چیزی بدست خواهد آورد. آیا او با معضلات دنیای نوجوانان آشنا شده؟ آیا یک درام تماشایی مشاهده کرده؟ آیا یک اثر جنایی دیده ؟ پاسخ همه این سوالات خیر هست. تنها موردی که مخاطب با دیدن « آزادی مشروط » بدست می آورد، اعصاب خرد از اینهمه اشتباه است که یکجا، تشکیل فیلم را داده اند!

منتقد : میثم کریمی                                                      

سایت ” مووی مگ “

نام فیلم : آزادی مشروط  

کارگردان : حسین مهکام

فیلمنامه : حسین مهکام

تهیه کننده : مقصود جباری

مدیر فیلمبرداری: مسعود سلامی

بازیگران : هنگامه قاضیانی، رامبد جوان، شاهرخ فروتنیان، حسین پاکدل، علیرضا آقاخانی و…