با مجله اینترنتی گلثمین در یک مطلب تازه از احکام،اعمال و دانستنیهای مذهبی همراه باشید :
رساله امام خمینی
احکام سر بریدن و شکار کردن حیوانات
2583 اگر حیوان حلال گوشت را به دستورى که بعدا گفته مىشود سر ببرند: چه وحشى باشد و چه اهلى، بعد از جان دادن، گوشت آن حلال و بدن آن پاک است، ولى بهیمهاى که انسان با آن وطى و نزدیکى کرده و حیوانى که نجاستخوار شده، اگر به دستورى که در شرع معین نمودهاند آن را استبراء نکرده باشند، بعد از سر بریدن گوشت آن حلال نیست.
2584 حیوان حلال گوشت وحشى مانند آهو و کبک و بز کوهى و حیوان حلال گوشتى که اهلى بوده و بعدا وحشى شده مثل گاو و شتر اهلى که فرار کرده و وحشى شده است، اگر به دستورى که بعدا گفته مىشود آنها را شکار کنند، پاک و حلال است ولى حیوان حلال گوشت اهلى مانند گوسفند و مرغ خانگى و حیوان حلال گوشت وحشى که به واسطه تربیت کردن اهلى شده است، با شکار کردن پاک و حلال نمىشود.
2585 حیوان حلال گوشت وحشى در صورتى با شکار کردن پاک و حلال مىشود که بتواند فرار کند یا پرواز نماید، بنابر این بچه آهو که نمىتواند فرار کند و بچه کبک که نمىتواند پرواز نماید، با شکار کردن پاک و حلال نمىشود، و اگر آهو و بچهاش را که نمىتواند فرار کند با یک تیر شکار نمایند، آهو حلال و بچهاش حرام است.
2586 حیوان حلال گوشتى که مانند ماهى خون جهنده ندارد، اگر به خودى خود بمیرد، پاک است، ولى گوشت آن را نمىشود خورد.
2587 حیوان حرام گوشتى که خون جهنده ندارد مانند مار با سر بریدن حلال نمىشود،ولى مرده آن پاک است.
2588 سگ و خوک به واسطه سر بریدن و شکار کردن پاک نمىشوند و خوردن گوشت آنها هم حرام است و حیوان حرام گوشتى را که درنده و گوشتخوار است مانند گرگ و پلنگ، اگر به دستورى که گفته مىشود سر ببرند یا با تیر و مانند آن شکار کنند،پاک است ولى گوشت آن حلال نمىشود، و اگر با سگ شکارى آن را شکار کنند، پاک شدن بدنش هم اشکال دارد.
2589 فیل و خرس و بوزینه و موش و حیواناتى که مانند مار و سوسمار در داخل زمین زندگى مىکنند، اگر خون جهنده داشته باشند و به خودى خود بمیرند، نجسند، و همچنین اگر سر آنها را ببرند، پاک نمىشوند، مگر راسو و سوسمار که پاک شدن آن با تذکیه خالى از وجه نیست.
2590 اگر از شکم حیوان زنده بچه مردهاى بیرون آید یا آن را بیرون آورند،خوردن گوشت آن حرام است.
دستور سر بریدن حیوانات
2591 دستور سر بریدن حیوان آن است که چهار رگ بزرگ کردن آن را از پایین برآمدگى زیر گلو به طور کامل ببرند، و اگر آنها را بشکافند، کافى نیست.
2592 اگر بعضى از چهار رگ را ببرند و صبر کنند تا حیوان بمیرد، بعد بقیه را ببرند، فایده ندارد. بلکه اگر به این مقدار هم صبر نکنند، ولى به طور معمول چهار رگ را پشتسر هم نبرند، اگر چه پیش از جان دادن حیوان بقیه رگها را ببرند، اشکال دارد.
2593 اگر گرگ گلوى گوسفند را به طورى بکند که از چهار رگى که در گردن است و باید بریده شود چیزى نماند، آن حیوان حرام مىشود، ولى اگر مقدارى از گردن را بکند و چهار رگ باقى باشد، یا جاى دیگرى بدن را بکند، در صورتى که گوسفند زنده باشد، و به دستورى که گفته مىشود سر آن را ببرند، حلال و پاک مىباشد.
شرایط سر بریدن حیوان
2594 سر بریدن حیوان پنج شرط دارد:
اول : کسى که سر حیوان را مىبرد چه مرد باشد چه زن، باید مسلمان باشد و اظهار دشمنى با اهل بیت پیغمبر صلى الله علیه و آله و سلم نکند و بچه مسلمان هم اگر ممیز باشد یعنى خوب و بد را بفهمد،مىتواند سر حیوان را ببرد.
دوم: سر حیوان را با چیزى ببرند که از آهن باشد، ولى چنانچه آهن پیدا نشود و طورى باشد که اگر سر حیوان را نبرند مىمیرد، با چیز تیزى که چهار رگ آن را جدا کند مانند شیشه و سنگ تیز، مىشود سر آن را برید.
سوم:در موقع سر بریدن جلوى بدن حیوان رو به قبله باشد و کسى که مىداند باید رو به قبله سر ببرد اگر عمدا حیوان را رو به قبله نکند، حیوان حرام مىشود، ولى اگر فراموش کند، یا مساله را نداند، یا قبله را اشتباه کند، یا نداند قبله کدام طرف است،یا نتواند حیوان را رو به قبله کند، اشکال ندارد.
چهارم: وقتى مىخواهد سر حیوان را ببرد یا کارد به گلویش بگذارد به نیتسر بریدن، نام خدا را ببرد و همین قدر که بگوید: “بسم الله” کافى است واگر بدون قصد سر بریدن، نام خدا را ببرد، آن حیوان پاک نمىشود و گوشت آن هم حرام است، ولى اگر از روى فراموشى نام خدا را نبرد، اشکال ندارد.
پنجم: حیوان بعد از سر بریدن حرکتى بکند، اگرچه مثلا چشم یا دم خود را حرکت دهد، یا پاى خود را به زمین زند که معلوم شود زنده بوده است.
دستور کشتن شتر
2595 اگر بخواهند شتر را بکشند که بعد از جان دادن پاک و حلال باشد، بایدبا پنجشرطى که براى سر بریدن حیوانات گفته شد کارد یا چیز دیگرى را که از آهن و برنده باشد، در گودى بین گردن و سینهاش فرو کنند.
2596 وقتى مىخواهند کارد را به گردن شتر فرو ببرند، بهتر است که شتر ایستاده باشد، ولى اگر در حالى که زانوها را به زمین زده یا به پهلو خوابیده و جلو بدنش رو به قبله است، کارد را در گودى گردنش فرو کنند، اشکال ندارد.
احکام سر بریدن و شکار کردن حیوانات
2597 اگر به جاى این که کارد در گودى گردن شتر فرو کنند سر آن را ببرند یا گوسفند و گاو و مانند اینها را مثل شتر کارد در گودى گردنشان فرو کنند، گوشت آنها حرام و بدن آنها نجس است، ولى اگر چهار رگ شتر را ببرند و تا زنده است، به دستورى که گفته شد، کارد در گودى گردنش فرو کنند، گوشت آن حلال و بدن آن پاک است، و نیز اگر کارد در گودى گردن گاو یا گوسفند یا مانند اینها فرو کنند و تا زنده استسر آن را ببرند، حلال و پاک مىباشد.
2598 اگر حیوانى سرکش شود و نتوانند آن را به دستورى که در شرع معین شده بکشند یا مثلا در چاه بیفتد و احتمال بدهند که در آن جا بمیرد و کشتن آن به دستور شرع ممکن نباشد، چنانچه با چیزى مثل شمشیر که به واسطه تیزى آن بدن زخم مىشود، به بدن حیوان زخم بزنند و در اثر زخم جان بدهد، حلال مىشود و رو به قبله بودن آن لازم نیست ولى باید شرطهاى دیگرى را که براى سر بریدن حیوانات گفته شد،دارا باشد.
چیزهایى که موقع سر بریدن حیوانات مستحب است
2599 چند چیز در سر بریدن حیوانات مستحب است:
اول: موقع سر بریدن گوسفند، دو دست و یک پاى آن را ببندند و پاى دیگرش را باز بگذارند، و موقع سر بریدن گاو، چهار دست و پایش را ببندند و دم آن را باز بگذارند، و موقع کشتن شتر دو دست آن را از پایین تا زانو، یا تا زیر بغل به یک دیگر ببندند و پاهایش را باز بگذارند، و مستحب است مرغ را بعد از سر بریدن رها کنند تا پر و بال بزند.
دوم: کسى که حیوان را مىکشد، رو به قبله باشد.
سوم: پیش از کشتن حیوان، آب جلوى آن بگذارند.
چهارم: کارى کنند که حیوان کمتر اذیت شود، مثلا کارد را خوب تیز کنند و با عجله سر حیوان را ببرند.
چند چیز در کشتن حیوانات مکروه است:
اول: آنکه کارد را پشتحلقوم فرو کنند و به طرف جلو بیاورند که حلقوم از پشت آن بریده شود.
دوم: در جایى حیوان را بکشند که حیوان دیگر آن را ببیند.
سوم: در شب یا پیش از ظهر روز جمعه سر حیوان را ببرند، ولى در صورت احتیاج عیبى ندارد.
چهارم: خود انسان چهارپایى را که پرورش داده است بکشد. و احتیاط آن است که پیش از بیرون آمدن روح، پوست حیوان را نکنند و مغز حرام را که در تیره پشت است نبرند.و حرام است که پیش از بیرون آمدن روح، سر حیوان را از بدنش جدا کنند، ولى بااین عمل حیوان حرام نمىشود.
احکام شکار کردن با اسلحه
2601 اگر حیوان حلال گوشت وحشى را با اسلحه شکار کنند، با پنج شرط حلال و بدنش پاک است:
اول: آنکه اسلحه شکار مثل کارد و شمشیر برنده باشد، یا مثل نیزه و تیر، تیز باشد که به واسطه تیز بودن، بدن حیوان را پاره کند. و اگر به وسیله دام یا چوب و سنگ و مانند اینها حیوانى را شکار کند، پاک نمىشود و خوردن آن هم حرام است.
و اگر حیوانى را با تفنگ شکار کنند، چنانچه گلوله آن تیز باشد که در بدن حیوان فرو رود و آن را پاره کند، پاک و حلال است. و اگر گلوله تیز نباشد بلکه با فشار در بدن حیوان فرو رود و حیوان را بکشد، یا به واسطه حرارتش بدن حیوان را بسوزاند و در اثر سوزاندن، حیوان بمیرد، پاک و حلال بودنش اشکال دارد.
دوم: کسى که شکار مىکند باید مسلمان باشد یا بچه مسلمان باشد که خوب و بد را بفهمد، و اگر کافر یا کسى که اظهار دشمنى با اهل بیت پیغمبر صلى الله علیه و آله و سلم مىکند، حیوانى را شکار نماید، آن شکار حلال نیست.
سوم: اسلحه را براى شکار کردن حیوان به کار برد. و اگر مثلا جایى را نشان کند و اتفاقا حیوانى را بکشد، آن حیوان پاک نیست و خوردن آن هم حرام است.
چهارم: در وقت بکار بردن اسلحه نام خدا را ببرد و چنانچه عمدا نام خدا را نبرد، شکار حلال نمىشود. ولى اگر فراموش کند، اشکال ندارد.
پنجم: وقتى به حیوان برسد که مرده باشد، یا اگر زنده است، به اندازه سر بریدن آن وقت نباشد. و چنانچه به اندازه سر بریدن وقت باشد و سر حیوان را نبرد تا بمیرد، حرام است.
2602 اگر دو نفر حیوانى را شکار کنند، و یکى از آنان مسلمان و دیگرى کافر باشد یا یکى از آن دو، نام خدا را ببرد و دیگرى عمدا نام خدا را نبرد، آن حیوان حلال نیست.
2603 اگر بعد از آن که حیوانى را تیر زدند، مثلا در آب بیفتد و انسان بداند که حیوان به واسطه تیر و افتادن در آب جان داده، حلال نیست. بلکه اگر شک کند که فقط براى تیر بوده یا نه، حلال نمىباشد.
2604 اگر با سگ غصبى یا اسلحه غصبى حیوانى را شکار کند، شکار حلال است و مال خود او مىشود. ولى گذشته از این که گناه کرده باید اجرت اسلحه یا سگ را به صاحبش بدهد.
2605 اگر با شمشیر یا چیز دیگرى که شکار کردن با آن صحیح است، با شرطهایى که در صفحه گذشته گفته شد، حیوانى را دو قسمت کنند و سر و گردن در یک قسمت بماند و انسان وقتى برسد که حیوان جان داده باشد، هر دو قسمت حلال است اگربه همین قطع کردن جان داده باشد.
و اگر حیوان زنده باشد و وقت تنگ باشد براى سر بریدن به آداب شرع، قسمتى که سر و گردن ندارد حرام و قسمتى که سر و گردن دارد حلال است. و اگر وقت باشد براى سر بریدن، آن قسمت که در آن، سر نیست حرام است و آن قسمت دیگر اگر سر آن را به دستورى که در شرع معین شده ببرند، حلال است به شرط آن که در زمان بریدن سرش زنده باشد، اگر چه ممکن نباشد زنده بماند و در حال جان دادن باشد.
2606 اگر با چوب یا سنگ یا چیز دیگرى که شکار کردن با آن صحیح نیستحیوانى را دو قسمت کنند، قسمتى که سر و گردن ندارد حرام است و قسمتى که سر و گردن دارد اگر زنده باشد و سر آن را به دستورى که در شرع معین شده ببرند حلال است به شرط آن که در زمان بریدن سرش، زنده باشد، اگر چه ممکن نباشد زنده بماند ودر حال جان دادن باشد.
2607 اگر حیوانى را شکار کنند یا سر ببرند و بچه زنده اى از آن بیرون آید،چنانچه آن بچه را به دستورى که در شرع معین شده سر ببرند حلال، و گرنه حرام مىباشد.
2608 اگر حیوانى را شکار کنند یا سر ببرند و بچه مرده اى از شکمش بیرون آورند چنانچه خلقت بچه کامل باشد و مو یا پشم در بدنش روییده باشد، پاک و حلال است.
