غذاهای سنتی استان خراسان رضوی (قسمت دوم)

استان خراسان رضوی پیشینه‌ی طولانی و فرهنگی غنی دارد که در تمام زمینه‌ها از جمله غذاهای این استان نمود پیدا کرده است. مردم عزیز این خطه از سرزمین پهناور ایران، در جشن‌ها، مهمانی‌ها و مناسبت‌های گوناگون غذاهای سنتی متناسبی را طبخ می‌کنند که هر کدام طعم، بو و مزه‌ی منحصر به فردی دارد. از آش‌های متنوع گرفته تا نان‌های محلی. باید فرهنگ غذایی این استان را ستایش کرد. در ادامه با چه نیوز همراه باشید.

غذاهای سنتی در میان ایرانیان محبوبیت زیادی دارند. فرقی نمی‌کند در کجای کشورمان ساکن باشید، درهرحال لذت و طعم غذاهای سنتی مناطق دیگر می‌تواند شمارا سر ذوق بیاورد و سفره‌هایتان را رنگین کند. در این مطلب سعی کرده‌ایم دردسترس‌ترین و پرطرفدارترین غذاهای استان خراسان رضوی را معرفی کنیم . اما به یاد داشته باشید درمعرفی مواد و ترکیبات اصلی ممکن است مغایرتی با دستورهای پختی که شما می‌دانید وجود داشته باشد. با این‌وجود، کلیت هرکدام تقریباً یکسان است و به‌خوبی معرف آن غذا خواهد بود. در این مطلب با قسمت دوم غذاهای سنتی این استان آشنا خواهید شد. 

آش ماستی

آش ماست در سراسر ایران طرفداران زیادی دارد که در هرنقطه از کشورعزیزمان به شیوه‌ی تقریباً متفاوتی پخت می‌شود. این غذای ساده و خوشمزه گاهی به‌عنوان  یک وعده‌ی کامل و گاهی به‌عنوان پیش‌غذا سرو می‌شود. استان خراسان نیز روش پخت مخصوص خودش را دارد. اصل آش ماست خراسان در واقع متعلق به شهر سبزوار است و مردم این شهر علاقه‌ی زیادی به این غذای سنتی دارند. ترکیبات اصلی این آش شامل ماست، سینه مرغ، برنج،  لپه، سیر، پیاز، شوید خشک، نعنا، نمک، فلفل، زعفران و برگ‌بو می‌شود. اگر به آش ماست علاقه  دارید، تجربه‌ی مزه کردن آش ماست سبزواری را از دست ندهید.

دیگچه مشهدی

دیگچه غذایی دسر مانند و شبیه شیر برنج است که مردم این استان و به‌خصوص مشهدی‌ها، ماه‌های محرم و صفر و در مراسم‌های مذهبی خاص خودشان آن را طبخ می‌کنند. همچنین ازاین خوراکی خوشمزه می‌توانید بر سر سفره‌ افطار هم استفاده کنید. ترکیبات اصلی این دسر شامل برنج، شیر، شکر، کره، هل، زعفران و گلاب می‌شود. این خوراکی لذیذ را می‌توان در دسته‌ی شیرینی‌ها هم قراردارد، با این ‌حال به دلیل وجود برنج در آن ترجیح دادیم در این مطلب به معرفی‌اش بپردازیم.

شله مشهدی

شله، یکی دیگر از غذاهای سنتی مشهد است که به دلیل به کاربردن انواع حبوبات در پخت آن، ارزش غذایی بسیار بالایی دارد. این غذا را در مشهد شله می‌گویند و قدمت آن احتمالاً به دوران قاجار بازمی‌گردد. از آنجایی که شله غذایی سنگین محسوب می‌شود، می‌توان به‌عنوان یک وعده‌ی کامل روی آن حساب کنید. این غذا در خانواده‌ی آش‌ها قرار دارد و یکی از رایج‌ترین نذری‌هایی است که در مشهد طبخ می‌شود. شاید بتوان خوشمزه‌ترین نوع شله را شله‌ی مشهدی دانست. برای تهیه‌ی آن به موادی همچون گوشت گوساله، لوبیا رشتی، لوبیاچیتی، لوبیا سفید، ماش، عدس، بلغور گندم، برنج نیمه، نمک، فلفل قرمز، فلفل سیاه، هل، ریشه جوز هندی، زنجبیل و دارچین نیاز دارید. البته بسته به سلیقه‌تان می‌توانید تا حدودی در ترکیبات اصلی تغییر ایجاد کنید. در ضمن یادتان باشد هرچقدر گوشت به‌کاررفته در آن بیشتر باشد، غذا خوشمزه‌تر می‌شود. همچنین به دلیل وجود حبوبات زیاد، طبخ این شله زمان زیادی می‌برد. در حالت اصیل، شله با ریختن مقداری قیمه روی آن و همراه مقداری نان سنگک، پنیر و سبزی سرو می‌شود. در شهرهای دیگر استان مانند نیشابوریا قوچان دستور پخت شله اندکی تفاوت دارد.

کباب شیشلیک شاندیز

 شیشلیک نوعی کباب و یکی از غذاهای گران قیمت و سنتی در کشورهای ایران،شوروی سابق، مغولستان و بخش‌هایی از اروپای مرکزی محسوب می‌شود. در ایران اما روش‌های پخت مخصوص خود را دارد.  شیشلیک شاندیز با شهرتی جهانی، از شش تکه گوشت راسته‌ی گوسفندی تهیه می‌شود که طعم فوق العاده‌ی هم دارد. این غذا به حدی پر طرفدار و خوشمزه است که در نقاط زیادی از ایران، رستورانهایی به همین نام تاسیس شده‌اند و این نوع کباب را با روش طبخ مخصوص شهر شاندیز به دست مشتریان می‌رسانند. البته شیشلیک در تمام ایران به روش‌های مختلفی آماده می‌شود اما در مشهد و شاندیز گوشت را به همراه دنده به سیخ می‌کشند. در تهیه‌ی کباب باید نکات زیادی را رعایت کرد تا گوشت آبدار و لذیذ بماند. گوشت، ماده‌ی اصلی برای تهیه‌ی این کباب لذیذ است، اما برای خوشمزه‌تر کردن و ترد کردن آن از ماست، زعفران، آبلیمو، روغن و فلفل استفاده می‌کنند. همچنین در کنار آن گوجه فرنگی هم کباب می‌کنند. 

یتیمچه

یتیمچه یکی از غذاهای سریع پخت، ارزان و خوشمزه‌ی ایرانی است که در شهرهای مختلف به روش‌های متفاوتی طبخ می‌شود. به‌طور مثال در یتیمچه‌ی شیرازی از کدو به‌جای بادمجان استفاده می‌کنند. آذری‌ها نیز آن را با لوبیا و عدس پخت می‌کنند. حتی در برخی از شهرها سیب‌زمینی یکی از مواد اولیه آن محسوب می‌شود. به علت نبود گوشت در این خوراک لذیذ، آن را یتیمچه می‌نامند. یتیمچه‌ی مدنظر ما در این مطلب یکی از غذاهای سنتی نیشابور به شمار می‌رود. در یتیمچه‌ی نیشابوری، عدس، لوبیا، پیاز، زردچوبه، دارچین، فلفل، نمک  نخود و بادمجان که ماده‌ی اصلی آن است استفاده می‌شود. البته بسته به ذائقه و سلیقه‌تان می‌توانید کشک، نعنا داغ یا گوجه‌فرنگی هم به آن اضافه کنید. یادتان باشد هر نوع بادمجانی برای پخت این خوراک مناسب نیست، چراکه اگر بادمجان تلخ باشد، طعم کل غذا دستخوش تغییر می‌شود. این غذا را می‌توان برای افطار هم بر سر سفره گذاشت، چراکه خاصیت سیرکنندگی مناسبی دارد. بهتر است یتیمچه را به همراه ماست موسیر، سبزی‌خوردن و ترشی سرو کنید. همچنین شربت آبلیمو به‌عنوان نوشیدنی در کنار آن گزینه‌ی مناسبی به شمار می‌رود.

چنگالی

چنگالی غذایی سریع پخت به شمار می‌رود که برای عصرانه گزینه‌ای عالی محسوب می‌شود. این غذا به دو روش سیستانی و مشهدی آماده می‌شود. البته در شهرهای جنوبی مانند یاسوج هم از دستوری مشابه روش مشهدی استفاده می‌کنند. طبق بعضی گفته‌ها مردم مشهد به دلیل چنگمالی شدن این غذا آن را چنگالی می‌نامند. امروزه تنها قدیمی‌های مشهد دستور پخت چنگالی را به یاد دارند. برای تهیه آن در روش مشهدی نان بیات را خُرد و در روغن داغ می‌ریزند و در ادامه شکر، شیره نبات یا حتی عسل به آن اضافه می‌کنند. در دستور پخت سیستانی از روغن حیوانی استفاده می‌شود.

خورش ریواس

خورشت بهاری؛ خورش ریواس یکی از غذاهای سنتی کردستان، خراسان جنوبی، خراسان رضوی (نیشابور) محسوب می‌شود. البته این خورش لذیذ تقریباً در تمام نقاط ایران که به ریواس دسترسی دارند طبخ می‌شود. در فصل بهار کوه‌های ایران زایشگاه گیاه ریواس می‌شوند، بنابراین در این فصل می‌توانید با تهیه‌ی آن از مهمانان خود پذیرایی کنید و هنرتان را به نمایش بگذارید. طعم ترش (به خاطر ریواس) این خورش بی‌نظیر است. ترکیبات اصلی خورش علاوه بر ریواس شامل گوشت بدون استخوان، پیاز، شکر، نعنا و جعفری تازه است.

رشته پلو

رشته‌پلو، غذای بومی مشهد، استان اردبیل و کرمانشاه محسوب می‌شود که البته در شهرهای دیگر هم به شیوه‌های مختلفی آن را پخت می‌کنند. به‌طور مثال مردم آذربایجان با اضافه کردن برگه‌ی زردآلو طعمی متفاوت به آن می‌دهند. این غذا بیشتر با گوشت، پیازداغ، خرما یا کشمش طبخ می‌شود. معمولاً مردم مشهد در جشن نوروز این غذای شیرین و لذیذ را میل می‌کنند و اعتقاددارند که با میل کردن آن سر رشته‌ی کار به دست می‌آید. ترکیبات اصلی رشته‌پلوی مشهدی شامل ران مرغ، برنج، رشته پلویی، پیاز، زعفران، سماق، دارچین، روغن، کره و نمک و فلفل می‌شود. اما شما می‌توانید به سلیقه‌ی خودتان از گوشت قرمز یا خرما هم استفاده کنید.