لوگو پدیا؛ از سیب گاز زده تا سونی وایو

مجله همشهری دانستنیها – لیدا هادی: آرم، لوگو و نشان واژه. اسمش هرچه که باشد، نشانه ای است برای شناسایی هویت یک شرکت و محصولی که روانه بازار می کند. شاید کمی پیچیده و بعید به نظر برسد. اما لوگوی هر شرکتی در میزان موفقت آن نقش مهمی دارد. درواقع این لوگوها هستند که ته ذهن هر مصرف کننده ای جا می گیرند، نه اسم و رسم ها. این وسط شرکتی برنده ماجراست که لوگویش در عین سادگی، حرفی هم برای گفتن داشته باشد. مثل لوگوی سیب گاززده اپل که الان مدت هاست مردم دنیا را مشغول خودش کرده. در این جا به معرفی بعضی لوگوهای موفق دنیا و مفهوم پنهان شان پرداخته ایم. لوگوهایی که در عین سادگی، مفهوم خاص خودشان را دارند.

سونی وایو

اگرچه چند وقتی هست که سونی برند مشهور خودش را واگذار کرده، اما لوگوی «وایو» هنوز می تواند مورد بحث قرار بگیرد. این لوگو- که به دست «تیوگوتو» (Teiyu Goto) ناظر کیفیت طراحی محصولات شرکت سونی طراحی شده- به تلفیق دنیای آنالوگ و دیجیتال اشاره می کند. قسمت اول لوگوی وایو (یعنی حروف V و A) نشان دهنده سیگنال آنالوگ است و حرف I و O هم صفر و یک دنیای دیجیتال را نشان می دهند.
تویوتا

خیلی ها تصور می کنند که بزرگ ترین کارخانه خودروسازی ژاپن، با الهام از غرب لوگویش را به شکل یک گاوچران طراحی کرده که شکل کلاهش به لوگوی تویوتا معنا می دهد، اما این فقط یک تعبیر ساده از لوگوی مشهور تویوتاست. در باطن، معنی طراحی این لوو را باید در بیضی های درهم آن جست و جو کرد. سه حلقه بیضوی شکل که با هم، شکل حرف T و فرمان اتومبیل را سر هم کرده اند. هر حلقه هم نشانه یک طرف داستان است. یکی نشانه مشتری است، دیگری نشانه سازنده و آخری هم نشانه دنیا که دربرگیرنده هر دو است.

اسم شرکت هم ماجرای خودش را دارد. خانواده معروف «تویودا»، نام شرکت خودروسازی شان را «تویوتا» گذاشتند، با این هدف که برایشان رزق و روزی به همراه داشته باشد. در زبان ژاپنی، «TOYO» به معنی «برکت» و «TA» به معنی «برنج» است.

ژاپنی ها زیاد بودن برنج را نشانه فراوانی مال و منال تلقی می کنند. البته این لوگو را بعضی ها به خاطر خانواده تویودا، شبیه یک سوزن بافندگی هم می بینند. آخر این خانواده قبل از ورود به عرصه تولید ماشین های آخرین سیستم، همگی بافنده بودند.

ال جی

تولیدکننده بزرگ کره جنوبی در زمینه لوازم برقی، موبایل و محصولات پتروشیمی، لوگوی مشهوری دارد؛ آدمی یک چشم و خندان، با شعار معروف «زندگی خوب است» (Life’s Good). آرم شرکت ال جی، در عین سادگی تا به امروز بحث های زیادی را به همراه داشته. چهره خندانی که با استفاده از حروف «L» و «G» ترسیم شده، نشانه صمیمیت و دوستی و دایره سمت چپ آن هم نشانی از دینسات. رنگ قرمز نیز بی دلیل انتخاب نشده؛ قرمز در شرق مساوی با پیام دوست است. درواقع ال جی با ساده ترین المان ها فقط یک پیام داشته: «بیایید در زندگی با هم دوست باشیم»
اپل

بعضی ها می گویند این همان سیب نیوتن است که طبق افسانه نادرستی روزی از بالای درخت به سر بشر خورد و او را کلی به جلو هل داد. عده ای دیگر هم داستان آدم و حوا و سیبی که آنها را از بهشت بیرون راند، برای لوگوی این شرکت معروف «سیلیکون ولی» نقل می کنند. اما هیچ کس مثل «راب یانوف» طراح اصل لوگوی اپل، داستان این سیب گاز زده را باز نکرده؛ «یک روز یک سبد بزرگ سیب خریدم و همه را توی یک کاسه ریختم و جلوی خودم گذاشتم.

شاید نزدیک به یک هفته، فقط داشتم از زوایای مختلف طرح سیب می زدم تا اینکه یک روز از سر خستگی، یکی را گاز زدم و آن را همان طور نیم خورده در گوشه ای گذاشتم. اینجا بود که تازه به اصل ماجرا رسیدم. گاز من می توانست نمادی از همان ریزه های اطلاعات باشد؛ چرا که این گاز [فعل «Bite» در زبان انگلیسی] درست مثل «Byte» تلفظ می شود. ضمنا اگر سیب گاز زده نمی شد، فرقی با گیلاس نداشت!»

بیتز

آنهایی که با موسیقی سر و کار دارند، حتما نام شرکت سازنده تجهیزات صوتی «بیتز» به گوش شان خورده. شرکتی آمریکایی که مدتی است بازارهای جهانی را از آن خود کرده. این شرکت با لوگوی ساده اش، حسابی توانسته در ذهن دیگران جا بگیرد. سادگی لوگوی بیتز، رمز موفقیت آن محسوب می شود. حرف B کوچک انگلیسی، طوری در وسط دایره قرمز جا گرفته که انگار کسی هدفون روی گوشش گذاشته و نیم رخ ایستاده. به همین سادگی، بیتز هر آنچه را می خواسته بگوید، در لوگوی خود جا داده است.
آمازون

در نگاه اول، لوگوی آمازون حرف خاصی برای گفتن ندارد؛ ساده و بی تکلف در طراحی و تایپوگرافی. اما با کمی دقت، می توان به دو سه المان اضافی در کنار حروف ردیف شده این لوگو پی برد. مثل آن خط نارنجی رنگی که دو حرف a و z را به هم وصل کرده. این فلش رنگی، به شکل لبخند طراحی شده، با این هدف که تاکید کند آمازون همیشه به دنبال راضی نگه داشتن مشتریانش است. دلیل وصل کردن دو حرف a و z هم معلوم است، یعنی آمازون همه جور محصولی برای فروش دارد (a تا z، در حکم «الف» تا «ی» خودمان در زبان فارسی است).
کانتی نِنتال

بزرگ ترین شرکت تولیدکننده لاستیک ماشین، اسم و رسمی خاص دارد با لوگویی ساده. اما همین لوگوی ساده، به شکلی خبر از زمینه فعالیت این شرکت می دهد. حرف اول و دوم لوگو، می خواهد مشتری ها را یاد تایر ماشین بیندازد؛ نکته ای که شاید کمتر کسی به آن توجه کرده باشد.
بَسکین رابینز

برند مشهور بستنی دنیا، خیلی ساده و البته هوشمندانه خودش را در لوگویش معرفی کرده است. این لوگو در ظاهر اسم اصلی شرکت را یدک می کشد، اما در باطن به شکلی سعی دارد محصولات شرکت را هم معرفی کند. می توانید عدد 31 را در لوگو پیدا کنید؟ این عدد به 31 طعم مختلف بستنی های بسکین رابینز اشاره می کند. انتخاب عدد 21 هم به این دلیل است که مردم بتوانند هر روز از ماه، طعم خاصی را مزه کنند.
فرمول 1

از نزدیک و با دقت، به لوگوی مشهورترین مسابقه اتومبیلرانی دنیا نگاه کنید. چه می بینید؟ حرف F، خطوط قرمز و… اما اگر با دقت به این تصویر خیره بشوید، حتما سر یو کله عدد یک هم در آن بین پیدا می شود. برای دیدن این عدد، باید به فضبی منفی بین حرف F و علامت راه راه نگاه کنید. می دانید ماجرای آن خطوط قرمز چیست؟ طراحان لوگو می خواستند به نحوی، پارامتر سرعت را هم در لوگوی خود دخیل کنند. برای همین، چاره ای نداشتند جز استفاده از خطوط قرمز کوتاه و بلند که حرکت به سوی جلو را در ذهن بیننده تداعی می کند.
توبلرون

شکلات مشهور «توبلرون» را خیلی ها می شناسند؛ محصول موفق «برن» (bern) سوییس. همان شهری در اروپا، که به خاطر خرس هایش مشهور است. اما حالا چرا صحبت از خرس به میان آمد، برای اینکه مردم این شهر سرمازده، بین اروپایی ها بسیار به خرس هایشان افتخار می کنند و همیشه سعی دارند آنها را به هر شکلی، توی چشم بیاورد. با این اوصاف، اگر روی لوگوی توبلرون، یک دفعه ردی از یک خرس ایستاده پیدا کردید، زیاد تعجب نکنید.
اِوِرنوت

فیل ها در میان حویانات، به یک خصوصیت مشهورند؛ اینکه حافظه ای عالی دارند. درواقع این حیوانات با گذشت زمان، باز هم قادرند صورت ها یا اتفاقات گذشته را تشخیص دهند.

برای همین است که «اِوِرنوت» (اپلیکیشن یادداشت برداری) تصویر یک فیل را برای لوگویش انتخاب کرده، به گوش فیل دقت کنید؛ بی دلیل تانخورده. هر قوت شما بخواهید صفحه ای از کتاب را که تا آنجا خوانده اید مشخص کنید. به احتمال زیاد گوشه اش را تا می زنید. گوش تاخورده فیل در این لوگو هم به همین منظور به این شکل کشیده شده؛ برای به یادآوردن یادداشت هایی که نوشته اید.

ب ام و

خودروساز معروف آلمانی، از همان اول در کار ساخت ماشین های لوکس پرقدرت نبود. وقتی این شرکت در سال 1913 میلادی/ 1292 شمسی در مونیخ تاسیس شد، به فعالیت در زمینه موتور هواپیما مشغول بود. برای همین لوگوی آن هم به جا مانده از فعالیت در همان سال هاست. چهار ربع دایره که یکی در میان آبی و سفید شده اند، نشان از پروانه های موتور هواپیما در آسمان دارند.

ب ام و در سال های جنگ جهانی اول، مشغول ساخت موتور هواپیماهای نظامی بود و بعد به کار طراحی و ساخت هواپیما افتاد. سفید و آبی هم برای مردم آلمان معنای خاصی دارد؛ رنگ سنتی منطقه باواریا، جایی که کارخانه اصلی ب ام و در آن قرار گرفته.

هیوندای

بیشتر مردم دنیا با دیدن لوگوی شرکت خودروسازی کره جنوبی، فوری یاد اسم خاص این شرکت می افتند. آنها فکر می کنند که لوگوی هیوندای» یک حرف «H» برگرفت از اسمش است، اما طراحان این لوگو، در باطن قصد دیگری داشتند و بی توجه به حرف الو هیوندای، تصویر دو انسان در لوگو گذاشته اند؛ یکی مشتری و دیگری نماینده شرکت که در تعامل با هم، در حال دست دادن اند. بیضی دور این دو نفر هم، نشانی از جهانی بودن شرکت است.
آدیداس

این برند مشهور، نام خودش را از اسم صاحب اصلی اش گرفته؛ «آدولف داسلر» (Addolf Dassler). البته آقای داسلر مدت ها به خاطر اسمش مشکل داشت، چون شبیه آدولف هیتلر بود و در دوران بعد از جنگ، حسابی برایش دردسر درست می کرد. برای همین هم دوستانش او را «آدی» صدا می زدند. با اضافه شدن «داس» از نام خانوادگی اش، عنوان این برند مشهور تولید لوازم ورزشی کامل شد.

طی سال های متوالی تا به امروز، لوگوی این برند تغییرات فراوانی داشته. روزهای اولف این لوگو فقط سه خط بود که هنوز هم این نشان در آن حفظ شده. بعدا برادر آدی (که مدتی بعد، خودش «پوما» را تاسیس کرد) لوگو را به گویی با سه خط تغییر داد. این لوگو بعدتر به یک بدر سه خط و حالا به سه خط مورب مثلثی شکل (به مفهوم کوه) تبدیل شده؛ نشانی از چاش هایی که ورزشکاران با آدیداس از عهده اش بر می آید.

پین ترست

لوگوی سایت مشهوری که مردم برای «پین»کردن عکس های محبوب شان از آن استفاده می کنند، ساده است و بامزه. حرف اول لوگوی این شرکت (P) شبیه یک میخ طراحی شده و به این ترتیب، مهفوم تصویری «پین» به نمایش درآمده است (پین در انگلیسی به معنای «میخ» است)