با مجله اینترنتی برگک در یک مطلب تازه از فرزندان همراه باشید :
از عوامل شب ادراری در کودکان، عمیق تربودن خواب آنها در مقایسه با بزرگسالان است
عوامل شب ادراری در کودکان
عوامل شب ادراری در کودکان معمولا به دلیل تاخیر در شکل گیری و رشد مکانیزمی است که تخلیه ی ادرار را کنترل می کند. در بیشتر مواقع این مشکل به خودی خود حل خواهد شد اما می توان به کودک کمک کرد تا این مشکل زودتر برطرف شود.
شب ادراری در کودکان به معنای تخیله ی ناخواسته ی ادرار در طول شب می باشد. شب ادراری در کودکان معمولا علل چندگانه ای دارد که به هم پیوسته هستند اما عامل اصلی شب ادراری در کودکان تاخیر در رشد کارکردهایی است که تخلیه ادرار را کنترل می کنند.
در سال های اولیه زندگی، کودک در صورت پر بودن مثانه اقدام به تخلیه ی ادرار می کند و این مسئله در طول روز یا شب برایش تفاوتی ندارد. با بزرگتر شدن کودک و رشد مکانیزم های مربوط به کنترل ادرار، کودک در حدود 2 تا 3 سالگی به تدریج قادر می شود تا در طول شب بدون آنکه خودش را خیس کند، بخوابد. اما در بعضی موارد کودک این توانایی را با تاخیر و در سنین بالاتر کسب می کند.
یکی از عوامل شب ادراری در کودکان این است که بدن کودک در شب آب زیادی تولید می کند. در بدن انسان ماده ی خاصی به نام ADH ( هورمون ضد ادرار ) تولید می شود که میزان آب تولیدی بدن را در کلیه ها تنظیم می کند. در کودکان از حدود 2 سالگی این هورمون با چرخه ی تولید متغیر در روز و شب ترشح می شود به طوری که در طول شب به میزان بیشتری از این ماده تولید می شود و در نتیجه کلیه ها در طول شب آب کمتری تولید می کنند اما در عین حال به تصفیه ی ضایعات ادامه می دهند. به همین علت ادرار در صبح غلیظ تر و تیره تر است و بوی تندتری دارد. در بسیاری از کودکان شکل گیری این چرخه ی تولید با تاخیر صورت می گیرد و به همین علت میزان تولید ادرار در طول شب کاهش نمی یابد و معمولا مثانه ی کودکان در نیمه شب پر می شود.
یکی دیگر از عوامل شب اداری در کودکان، عمیق تربودن خواب کودکان در مقایسه با بزرگسالان است و به همین علت کودکان در صورت پر شدن مثانه تحریک کافی را دریافت نمی کنند در حالی که بزرگسالان با پر شدن مثانه از خواب بیدار می شوند.
دیگر عوامل شب ادراری در کودکان این است که کودکان مایعات بیشتری را در مقایسه با بزرگسالان مصرف می کنند و حتی در بسیاری از موارد این مقدار از نیاز واقعی آنها بیشتر است. اگر چه کودک در طول روز دفعات بیشتری به دستشویی می رود اما نوشیدن زیاد مایعات باعث می شود تا در شب و بعد از گذشت حدود 3 یا 4 ساعت از خواب، مثانه مجددا پر شده و کودک خودش را خیس کند.
عوامل شب ادراری در کودکان و آسیب روانشناختی
در بعضی مواقع عوامل شب ادراری در کودکان می تواند نشانگر وجود یک آسیب روانشناختی در کودک باشد. البته معمولا عامل روانشناختی تنها علت بروز این عارضه نیست اما می تواند احتمال وقوع شب ادراری را افزایش دهد. وجود مشکل در مدرسه، اشکال در ایجاد ارتباط با همسالان، جرو بحث های خانوادگی، تغییر و جابه جایی های مکانی و یا تولد خواهر و برادر کوچکتر می توانند سبب ساز آسیب های روانی در کودک شوند.در بعضی از کودکان این آسیب های روانی به شکل دل درد، حالت تهوع، استفراغ و یا شب ادراری در کودکان بروز پیدا می کنند.
اگر شب ادراری کودکان تا 4 یا 5 سالگی ادامه پیدا کرد، بهتر است تا میزان مایعات مصرفی کودک را نه تنها در شب بلکه در طول روز نیز کاهش دهید و از کودک بخواهید تا در طول روز و قبل از خواب با فواصل منظمی به دستشویی برود. در صورت ادامه ی شب ادراری تا 5 یا 6 سالگی بهتر است تا برخی آزمایشات را برای اطمینان از عدم وجود عفونت، ناهنجاری های جزیی در دستگاه ادرار و نیز عدم ابتلای کودک به دیابت انجام دهید.
چند توصیه ی عملی برای درمان شب ادراری در کودکان :
1. حدود نیمه شب، قبل از آنکه خودتان به رختخواب بروید، کودک را بیدار کنید و او را به دستشویی ببرید. این کار علاوه بر آنکه باعث تخلیه ی مجدد مثانه ی کودک می شود، به تدریج به او یاد می دهد تا در طول شب هرازچند گاهی از خواب بیدار شود و اگر لازم باشد به دستشویی برود. با بالاتر رفتن سن کودک می توانید از او بخواهید تا هر شب به کمک زنگ ساعت در زمان معینی بیدار شود و به دستشویی برود.
2. از حدود 5 تا 7 سالگی می توانید به کودک آموزش دهید تا ادرارش را کنترل کند. برای آموزش این مسئله از کودک بخواهید تا قبل از تخلیه ی ادرار از 3 تا 5 شماره و یا بیشتر بشمارد و ادرارش را در این مدت نگه دارد تا با این روش کنترل مثانه اش را یاد بگیرد.
3. به کودک یاد بدهید تا در نوشیدن مایعات زیاده روی نکند. از او بخواهید تا مایعات را به آرامی بنوشد و قبل از قورت دادن، چند لحظه در دهانش نگه دارد. نوشیدن چای و نوشابه را قدغن کنید.
4. اگر همه ی روش هایی که تا کنون استفاده کرده اید بی نتیجه بوده اند، بهتر است تا از شیوه ی “زنگ هشدار” استفاده کنید. در این روش یک زنگ هشدار را که به رطوبت حساس است، داخل تشک کودک قرار می دهند. زمانی که کودک تشک را خیس می کند زنگ به صدا در می آید. با این شیوه کودک به تدریج یاد خواهد گرفت که با شنیدن صدای زنگ ادرارش را کنترل کند، زنگ را قطع کند و برای تخلیه ی مثانه اش به دستشویی برود.
منبع:ninisite.com