روزنامه شرق: باید آغاز کنم، باید از نو سفر آغاز کنم. این تمام آن چیزی است که دوستداران سفر هر از گاهی با خود زمزمه می‌کنند؛ آنهایی که دنیا برایشان به شهری می‌ماند که باید کوچه به کوچه آن را قدم زد. کمی ریز باشیم اگر، در اطراف خود بی‌شک خواهیم یافت دوستان و آشنایانی که سفر برای آنها زندگی است.
پای صحبتشان که بنشینید و غرق شوید در خط نگاهشان، زمان می‌ایستد و جهان را دگرگونه و از پنجره‌ای دگر می‌بینید؛ اتفاقی که در گپ‌و‌گفت کوتاه با «بهاره کیان افشار» برای ما رخ داد. نگاهی متفاوت به سفر، گلایه از بی‌مهری‌های صورت گرفته با تهران و مقایسه آن با پایتخت‌های اروپایی و ضرورت فرهنگ‌سازی در کشور برای مواجهه درست با توریست‌ها، تنها بخشی از موارد مطرح شده در گفت‌وگوی شرق با بهاره کیان افشار بود که در پی می‌خوانید.
تعریف سفر از نظر شما چیست؟
سفر لازمه بهبود روحی زندگی هر آدمی است و سفر برای من یعنی فاصله گرفتن از محل زندگی. این فاصله گرفتن می‌تواند دو خیابان آ‌‌ن‌طرف‌تر باشد یا یک شهر یا یک کشور دیگر باشد. نگاه کلی من به سفر هر فاصله‌ای از محل زندگی که لذت، تنوع، خوشحالی و کسب تجربه داشته باشد، است. سفر بخشی از زندگی من است و قسمت عمده درآمدم همواره در سفرهای مختلف هزینه می‌شود.
در این سفرهای مختلف، چه چیزهایی شما را مجذوب خود می‌کند؟
هر قسمت از دنیا، جذابیت‌های خاص خود را دارد. بطور مثال وقتی به کشورهای پیشرفته و توسعه‌یافته سفر می‌کنم، قانونمداری و نظم جامعه خیلی دلنشین و آرامش‌بخش است، چراکه مردم در این کشورها به دنبال زندگی با یک فرهنگ بالاتری بوده و سعی در گول زدن خود و دیگران ندارند. در کشورهای شرق آسیا نیز ساده‌زیستی و زندگی با توقع و تجمل کمتر مردمان این کشورها را دوست دارم. ساده و شاد زیستن در کنار طبیعت بکر کشورهای شرق آسیا، از جمله نکاتی است که نمی‌توان به سادگی از کنار آنها گذشت.
آیا مواردی را که اشاره کردید، می‌توان در تهران پیدا کرد و در یک کلام، آیا تهران جذابیت لازم برای توریست‌ها را دارد؟
نکته اول این‌که توریست‌ها ایران را با اصفهان، شیراز و دیگر شهرهای تاریخی می‌شناسند و تهران در اولویت‌های بعدی آنها قرار دارد. متأسفانه در چندین سال گذشته، مدیریت شهری در تهران بسیاری از جذابیت‌ها را از بین برده است و امروز شاهد تهرانی با رنگ خاکستری هستیم. پایتخت متأسفانه از نظم و انضباط، هوای پاک و آرامش و خلوتی خود فاصله می‌گیرد و این موضوع به هیچ عنوان خوشایند نیست.
اگر مسئولیتی در مدیریت شهری داشتید چه می‌کردید؟
مسلماً اولین کارم گسترش و حفظ فضاهای سبز، ساختمان وباغات قدیمی باقیمانده بود. به طور کلی اگر مسئولیتی در مدیریت شهری یا مجموعه گردشگری داشتم، زیرساخت‌های لازم برای جذب توریست ایجاد و زیرساخت‌های موجود را ارتقا داده و بهبود می‌بخشیدم. بطور مثال در حمل‌و‌نقل عمومی و تاکسیرانی ما هنوز نظام مشخصی برای جابه‌جایی توریست‌ها نداریم و وضعیت فعلی در شأن ایران نبوده و البته خوشایند توریست‌ها هم نیست که باید فکری به حال این بخش کرد.
همین مسئله تاکسی که اشاره کردید، آیا رفتارهایی که در این بخش شاهد هستیم نشأت گرفته از فرهنگ مردم است یا باید ریشه این کج‌رفتاری‌ها به‌خصوص در محاسبه قیمت‌ها را به اقتصاد و معیشت مردم ربط داد؟
نباید فراموش کنیم که مسائل اقتصادی تأثیر شدید خود را در تمامی جوانب زندگی مردم می‌گذارد و تقریباً اکثر مسائل متأثر از شرایط اقتصادی و نحوه معیشت خانواده‌هاست، اما به نظر من در موارد اینچنینی به نظر من بخش عمده این مسئله به مواجهه کم مردم با توریست‌ها برمی‌گردد. شما اگر کشورهای اطراف ایران از جمله امارات متحده عربی و ترکیه را نیز بررسی کنید، خواهید دید که آنها در گذر زمان به درایت نحوه رفتار با توریست‌ها و جایگاه فعلی رسیده‌اند. بنابراین ما نیز برای اصلاح مواردی از این دست نیازمند فرهنگ‌سازی و البته فراهم ساختن بسترهای مناسب برای جذب توریست هستیم.
شما به بسیاری از کشورها سفر کرده‌اید، فارغ از هرگونه دلبستگی و احساس، اگر قرار باشد جای دیگری غیر‌از ایران را برای زندگی انتخاب کنید، آن کشور کجا خواهد بود؟
من از کودکی عاشق استانبول بودم و هستم. از نظر من استانبول شهری بسیار زیبا با غذاهای لذیذ و دوست داشتنی است. البته کیپ تاوان، وین و لیسبون نیز شهرهای محبوبم هستند، اما اگر قرار باشد جایی را به عنوان خانه دوم انتخاب کنم که احساس غربت به من دست ندهد، جایی غیر‌از استانبول نخواهد بود.
مهم‌ترین برداشت بهاره کیان‌افشار از ویژگی‌های مثبت اروپایی‌ها که ایرانی‌ها از آن بی‌بهره هستند، چیست؟
آنچه بین مردم اروپا بیش از اندازه به چشم می‌آید، فرهنگ بالای زندگی است؛ به‌طوری‌که به دور از تجمل‌گرایی با کیفیت بسیار بالایی زندگی می‌کنند که این نکته همواره برای من بسیار جالب بوده است.
تعدد سفر قاعدتاً شما را با نگاه مردم دیگر کشورها نسبت به ایران آشنا کرده است. بر اساس این آشنایی، برای جذب توریست در کشور چه اقداماتی باید صورت گیرد؟
بسیاری از مردم جهان آن‌طور که باید شناخت درستی از ایران ندارند و تمام اطلاعات آنها از ایران به آنچه که در رسانه‌های خود دیده یا شنیده‌اند، ختم می‌شود. برای همین ما باید تمام تلاش خود را چه به عنوان شهروند عادی و چه به عنوان دولت بکار بگیریم تا ذهنیت‌ها را نسبت به کشور خود در بخش‌های مختلف ازجمله امنیت و جذابیت‌های گسترده تاریخی، طبیعی و ملیتی اصلاح کنیم. لازم است تا با تبلیغات گسترده و اطلاع‌‌رسانی درست، آگاهی و علاقه مردم دیگر کشورها نسبت به ایران را بالا ببریم و البته در کنار این کارها نباید از فراهم ساختن بسترهای مناسب برای آسایش و رفاه توریست‌ها غافل باشیم. این همان کاری است که کشوری مثل ترکیه با این حجم از توریست کماکان انجام می‌دهد. پس باید برای رسیدن به یک جایگاه خوب، این اشاعه فرهنگ و تاریخ را در دستور کار قرار دهیم، چراکه ایران این قابلیت را دارد که بسیاری از کشورهای دنیا را در جذابیت‌های گردشگری پشت‌سر بگذارد.
مجله اینترنتی برگک آرزوی بهترینها را برای شما دارد.
