امنیت شغلی در کسب و کارهای کوچک

ماهنامه معیشت – سمیه تقوی زنوز: همه کسانی که در فضای کسب و کار قرار دارند یا مطالعاتی در این خصوص داشته اند، واژه امنیت شغلی را حتما شنیده اند. اصطلاح امنیت شغلی که امروزه در دنیای کسب و کار از آن زیاد استفاده می شود، به معنی حفاظت کارکنان در مقابل از دست دادن شغل و نوسانات درآمد است. روشن است که با این تعریف تمام افراد به دنبال افزایش امنیت شغلی اند؛ ولی در حقیقت باید بپذیریم که در هیچ شغلی به طور صد در صد و قطعی امنیت شغلی وجود ندارد و تمام شغل ها در هر سطحی در معرض ناامنی شغلی قرار دارند.

تمام کشورها به منظور افزایش رفاه جامعه و کسب رضایت مردم، به امنیت شغلی افراد جامعه اهمیت زیادی می دهند و در تلاش اند قوانینی در جهت افزایش آن وضع کنند. در ایران نیز در قانون اساسی و همچنین قانون کار به مسئله امنیت شغلی اشاره شده است. لیکن از آنجا که در قوانین مسائل به صورت کلی مطرح می شود، تعریف دقیق تر این موضوع نیازمند اعلام جزییات است.

 

چه مواردی در امنیت شغلی تاثیرگذار است؟

در صورتی که شرکت ها را به دو دسته کسب و کارهای کوچک و شرکت های بزرگ تقسیم بندی کنیم، با در نظر گرفتن موارد موثر در امنیت شغلی می توان گفت کسب و کارهای کوچک بیشتر در برابر تهدید ناامنی شغلی قرار دارند؛ زیرا کسب و کارهای کوچک در شرایط بد اقتصادی و سیاسی برای رقابت در مقابل شرکت های بزرگ قدرت کمتری دارند و امکان حذف آن ها بسیار بیشتر است. همچنین شرکت های بزرگ به دلیل حجم فراوان نیروی انسانی شاغل، بیشتر در کانون توجه و حمایت دولت ها قرار دارند و رعایت قوانین وضع شده در آن ها به صورت مستقیم کنترل می شود. بر این اساس کسب و کارهای کوچک نیازمند حمایت بیشتری هستند.

 

فواید وجود کسب و کارهای کوچک در جامعه چیست؟

1. امنیت کارکنان شاغل؛
2. امنیت شغلی صاحبان کسب و کار.

درباره امنیت شغلی کارکنان، از یک طرف در سطح کلان دولت ها می توانند با وضع قوانین مناسب و ایجاد بیمه بیکاری از کارکنان کسب و کارهای کوچک در مقابل ریسک ناامنی شغلی حمایت کنند، از طرف دیگر علاوه بر حمایت دولت، بیمه نیز می تواند راهگشا باشد. شرکت های بیمه برای پوشش ریسک ناامنی شغلی در حال حاضر محصولات متنوعی طراحی کرده اند، برای مثال بیمه بازنشستگی. در این نوع بیمه، مشتری با پرداخت حق بیمه ماهانه پس از مدت مشخصی سرمایه بزرگی فراهم می سازد که به صورت ماهانه یا یک جا از شرکت بیمه قابل دریافت است. با استفاده از این نوع بیمه افراد می توانند خود را در مقابل ریسک ناامنی شغلی ایمن کنند.

درباره امنیت شغلی صاحبان کسب و کار نیز در شرایط بد اقتصادی و سیاسی، لازم است کشورها کسب و کارهای کوچک را حمایت کنند. در کشورمان نیز اقداماتی در این خصوص صورت پذیرفته است. ایجاد صندوق کارآفرینی امید یکی از تدابیر است که به منظور حمایت از کسب و کارهای کوچک اندیشیده شده است. این صندوق به کارآفرینان و صاحبان کسب و کارهای کوچک تسهیلات اعطا می کند و در تامین مالی آن ها فعال است که می تواند در تداوم فعالیت این نوع شرکت ها تاثیرگذار باشد. در سال 1394 هیئت وزیران کارگروهی با عنوان تسهیل و بهبود فضای کسب و کار ایجاد کرد که کارگروه مذکور مصوباتی مبنی بر تامین مالی کسب و کارهای کوچک صادر کرده است.

اجرای این مصوبات موجب افزایش امنیت شغلی در این نوع شرکت هاست. همچنین در شرایطی مانند زلزله، سیل یا… که کسب و کارهای کوچک آسیب می بیند، دولت مصوباتی برای حمایت و تامین مالی آن ها صادر می کند. این اقدامات علاوه بر افزایش امنیت شغلی صاحبان کسب و کار، با توجه به ایجاد امکان تداوم فعالیت این نوع شرکت ها در افزایش امنیت شغلی کارکنان آن ها نیز موثر است. در این بخش مجال بررسی موثر بودن اقدامات انجام شده نیست؛ اما روشن است گام هایی در این مسیر برداشته شدهاست. علاوه بر اقدامات صورت گرفته از طرف دولت، خود صاحبان کسب و کار نیز باید هوشیارتر باشند و در صورت احساس وجود تهدیداتی برای کسب و کارشان درست تصمیم بگیرند تا امنیت شغلی خود و کارکنانشان را فراهم کنند.