مهناز اسدی: از مادربزرگ‌تان گرفته تا همسر یا هم‌خانه‌ای که در دوران دانشجویی با او زندگی می‌کنید، همه می‌توانند رژیم گرفتن‌های‌تان را بی‌ثمر کنند و نگذارند از جمع چاق‌ها خارج شوید. محققان می‌گویند راه‌هایی که برای زیبا به‌نظر رسیدن انجام می‌دهید، گاهی به اندازه اشتباه‌هایی که در انتخاب ناهار‌تان به خرج می‌دهید، می‌توانند با سلامت شما در بیفتند و باعث چاقی‌تان شوند.
اگر شما هم از کسانی هستید که می‌گویند «حتی اگر چیزی نخورم هم چاق می‌شوم!» نتایج برخی بررسی‌های پژوهشگران که در ادامه آمده را بخوانید. شاید یکی از عواملی که در ادامه از آن صحبت کرده‌ایم دلیل چاقی برطرف نشدنی شما باشد.
شکم مادربزرگ‌تان بزرگ بوده؟نگاهی به آلبوم عکس‌های قدیمی بیندازید. اگر اغلب فامیل‌هایی که در یک عکس خانوادگی کنار هم ایستاده‌اند شکم‌گنده و به چاقی سیبی دچار هستند، نباید انتظار داشته باشید که صاحب شکمی تخت شوید. به نوشته فارس، داور بین‌المللی تناسب اندام فدراسیون جهانی ifbb در این مورد می‌گوید: «چاقی در نوع گلابی شکل با تغذیه غلط ایجاد می‌شود و با یک رژیم غذایی معمولی و ورزش شخص رهایی می‌یابد اما چاقی سیبی شکل علاوه بر تغذیه غلط، ریشه در ژنتیک هم دارد.»
اکبر خزایی معتقد است: «دو نوع چاقی وجود دارد یکی گلابی شکل و یکی سیبی شکل که در نوع گلابی شکل شانه‌ها و پاها تقریبا لاغر هستند و ذخایر چربی بیشتر در اطراف شکم است و در نوع سیبی شکل در تمام نقاط بدن تقریبا یکسان چربی ذخیره شده است.» اگر شما هم چنین سابقه ژنتیکی را به ارث برده‌اید، ناامید نشوید. درست است که ژن‌های شما دلیل چاقی‌تان هستند اما اگر کمی بیشتر از دیگران برای وزن کم کردن زحمت بکشید، حتما موفق می‌شوید.
زیاد لاک می‌زنید؟
اگر از آن دسته خانم‌هایی هستید که طاقت دیدن ناخن بدون لاک‌شان را ندارند، باید انتظار خانه کردن چربی‌ها در بدن‌تان را هم داشته باشید. ساینس‌دیلی نوشته است که از نظر محققان، همین عادت شما به رنگی کردن ناخن‌های‌تان می‌تواند باعث چاقی‌تان شود. به گفته آنها ماده‌ای به‌نام «تری فنیل فسفات» در لاک‌های ناخن وجود دارد که در عملکرد پروتئین مرکزی تنظیم‌کننده متابولیسم بدن اختلال ایجاد کرده و با تولید سلول‌های چربی زمینه را برای افزایش وزن و چاقی شما فراهم می‌کند.
محققان در جریان بررسی‌های‌شان دریافته‌اند که این ماده موجود در لاک‌ها در بدن نفوذ می‌کند و با به‌هم ریختن عملکرد هورمون‌ها باعث چاقی می‌شود. گرچه محققان پیش از این گفته بودند لاک زدن می‌تواند باعث ناباروری و دیگر مشکلات هورمونی شود اما در خانم‌هایی که این روزها بیشتر از اینکه مواظب سلامت‌شان باشند هوای وزن‌شان را دارند، شاید چنین نتیجه‌ای انگیزه کمتر لاک زدن را ایجاد کند.
فیلم هندی می‌بینید؟
مراقب احساسات‌تان باشید. همین اشک‌هایی که هنگام دیدن فیلم‌های رمانتیک می‌ریزید و همین هیجان‌هایی که وقت تماشای فیلم‌های عاشقانه تجربه می‌کنید، می‌توانند باعث چاق‌تر شدن‌تان شوند. البته به نوشته تایم، محققان می‌گویند هیجان‌های شما به خودی خود باعث بالا رفتن وزن‌تان نمی‌شوند؛ بلکه انگیزه هله‌هوله و تنقلات خوردن را در شما بالا می‌برند.
بررسی‌هایی که روی جمعی از تماشاگران فیلم‌های رمانتیک انجام شده، نشان می‌دهد که این افراد بدون آنکه بتوانند خود‌شان را کنترل کنند، در تمام زمان پخش فیلم پاپ‌کورن و دیگر تنقلاتی که در دسترس‌شان قرار گرفته را می‌خورند تا شاید بتوانند غم هم‌ذات‌پنداری با شخصیت‌های فیلم را آسان‌تر تحمل کنند. محققان می‌گویند اگر نمی‌توانید از دیدن این فیلم‌های احساسی دست بکشید، لااقل قبل از تماشا کردن‌شان هوشیارانه خانه را از هله‌هوله خالی کنید یا قبل از وارد شدن به سینما خوراکی برای خوردن با خودتان نبرید.
برون‌گرا هستید؟حتی ویژگی‌های شخصیتی شما هم روی وزن‌تان تاثیر می‌گذارد و تا اندازه‌ای عادات غذایی‌تان را تعیین می‌کند. بررسی‌هایی که محققان انجام داده‌اند نشان می‌دهد افرادی که برون‌گرا هستند، بیشتر احتمال دارد عادات غذایی ناسالم را انتخاب کنند و به‌خاطر این انتخاب‌ها هر روز چاق‌تر از قبل شوند. به نوشته تایم، محققان در این بررسی‌ها پنج گروه اصلی شخصیتی را مورد بررسی قرار دادند و تاثیر ویژگی‌های شخصیتی مثل آزادگرایی، وظیفه‌شناسی، برون‌گرایی، سازگاری و مشکلات روانی را روی عادات غذایی و سبک زندگی افراد سنجیدند.
نتایج این بررسی‌ها نشان داد که افراد وظیفه‌شناس از آنجا که همیشه به اصول اخلاقی مقید هستند، رفتارهایی مثل رعایت حقوق دیگران، بستن کمربند، تحرک کافی، خواب مناسب و مصرف سبزیجات و میوه‌ها را نشان می‌دهند اما افراد برون‌گرا برخلاف آنها تمایل بیشتری به استعمال دخانیات و انتخاب عادات نامناسب غذایی دارند. گذشته از این، محققان فهمیدند که افراد عصبی تمایل بیشتری به خوردن خوراکی‌ها و غذاهای پرکالری دارند. شاید این مورد هم از آن مواردی باشد که تغییر دادنش آسان یا حتی گاهی ممکن نیست.
همسرتان سیگاری است؟
اینکه خودتان اهل سیگار و دود نباشید عالی است اما معنایش این نیست که با این خویشتنداری سلامت‌تان را بیمه کرده‌اید. محققان می‌گویند کافی است در کنار یک سیگاری ساعاتی از روز بنشینید تا بسیاری از آسیب‌های ناشی از استنشاق دود سیگار گریبان‌تان را بگیرد. به نوشته مجله shape، محققان بر این باورند که سرطان ریه، بیماری‌های ریوی دیگر، بیماری قلبی و سکته تنها بخشی از مشکلاتی است که با استنشاق دود سیگار گریبان شما را می‌گیرد اما یکی از عوارض عجیب همنشینی با سیگاری‌ها می‌تواند افزایش بافت‌های چربی در بدن باشد.
محققان باتوجه به نتایج ثابت شده می‌گویند استنشاق دود سیگار حتی در افراد غیرسیگاری مشکلات سوخت‌و‌ساز ایجاد می‌کند و نمی‌گذارد بدن‌شان به انسولین واکنش طبیعی نشان دهد. پس اگر برای لاغر کردن به هر دری می‌زنید و موفق نمی‌شوید شاید بتوانید همسر سیگاری‌تان را برای شکست‌های‌تان متهم کنید.
نزدیک فرودگاه زندگی می‌کنید؟
به نوشته دیلی‌میل، محققان ثابت کرده‌اند که زندگی در مکان‌های شلوغ و پر سر و صدا، باعث می‌شود بی‌ام‌آی‌تان بالا برود و چاق شوید. بررسی‌های آنها نشان می‌دهد که سایز دور کمر ساکنان این مناطق بعد از چند سال بالاتر می‌رود و به‌خاطر ترشح بیشتر هورمون استرس در بدن‌شان و دچار شدن به اختلال خواب به‌خاطر سر و صدای زیاد، به چاقی، دیابت و مشکلات قلبی دچار می‌شوند.
البته محققان می‌گویند معمولا کسانی که در حومه شهر و نزدیکی راه‌آهن و فرودگاه زندگی می‌کنند، احتمالا وضعیت اقتصادی مناسبی ندارند و به‌همین دلیل از تغذیه مناسبی که بتواند وزن‌شان را کنترل کند، بهره‌مند نیستند. پیش از این پژوهشگران ثابت کرده بودند که زن‌ها نباید دور کمر بیشتر از 88 و مردها نباید دور کمر بیشتر از 102 داشته باشند.
غم‌باد گرفته‌اید؟
حتما این عبارت را از قدیمی‌ها شنیده‌اید که می‌گفتند فلانی «غم‌باد» گرفته است. شاید برای مایی که ادعا می‌کنیم از علم روز سر در می‌آوریم و به‌همین دلیل چاقی را تنها حاصل نسوزاندن کالری کافی و انباشته شدن چربی‌ها در بدن می‌دانیم، «غم‌باد گرفتن» حرف خنده‌داری به‌نظر بیاید اما محققان به‌تازگی ثابت کرده‌اند که این ادعای قدیمی چندان هم بیراه نیست و غم‌های شما می‌توانند در شکم‌تان انباشته شوند و خود را به‌صورت چاقی شکمی نشان دهند.
به نوشته ساینس‌دیلی، آدم‌هایی که در میانسالی روند زندگی‌شان را مثبت ارزیابی نمی‌کنند یا به‌خاطر مشکل خاصی گرفتار استرس‌های فراوان و افسردگی می‌شوند، نمی‌توانند وزن‌شان را کنترل کنند و باوجود نخوردن غذای بیشتر از قبل، نه تنها چاق می‌شوند، بلکه صاحب شکمی بزرگ و آب نشدنی هم می‌شوند. محققان ترشح بی‌رویه هورمون کورتیزول را دلیل این اتفاق می‌دانند و تاکید می‌کنند که عصبی بودن، استرس‌داشتن و ناتوانی در مدیریت هیجانات و استرس‌ها می‌تواند شما را همیشه چاق نگه دارد.
با این اوصاف شاید بهتر باشد به‌جای همیشه مراجعه کردن به متخصص تغذیه، در صورت ناکام شدن در وزن کم کردن سری به دفتر یک روانشناس بزنید و مطمئن شوید که ناراحتی‌ها و سرخوردگی‌های‌تان دلیل چاقی شما نیستند.
