نقد و بررسی فیلم خانه ای در خیابان چهل و یکم

خلاصه داستان:

دو برادر بر سر مسائل مالی با یکدیگر دعوای لفظی پیدا کرده و یکی از آنان ( علی مصفا ) دیگری را به قتل می رساند و متواری می شود. این وضعیت باعث ایجاد بحران در خانواده می شود و…

کارگردان

حمیدرضا قربانی که سابقه دستیاری اصغر فرهادی در فیلم « درباره الی » را داشته و همچنین تا پیش از این تدوینگر آثاری همچون « دهلیز » بوده است. « خانه ای در خیابان چهل و یکم » اولین تجربه فیلمسازی قربانی محسوب می شود.

درباره فیلم « خانه ای در خیابان چهل و یکم » :

فیلمنامه « خانه ای در خیابان چهل و یکم » به نوعی الهام گرفته شده از داستانی است که یکی از مهمانان برنامه « ماه عسل » آن را روایت کرده بود. در داستان اصلی، نتیجه بحران زندگی مهمان برنامه با بخشش همراه بود که باعث شد مخاطبین تلویزیون تحت تاثر قرار بگیرند و حالا نسخه ای سینمایی از این داستان ساخته شده است.

مهمترین ویژگی « خانه ای در خیابان چهل و یکم » پتانسیل های بالای داستان است که دست فیلمساز را برای پرداختن به سوژه های ناب و دراماتیزه کردن آن باز می گذارد. جدال دو برادر و قتل یکی از آنان و سپس بحران خانوادگی بر سر قصاص فرزند گناهکار، ظرفیت بالایی برای پرداخت دارد و چنانچه فیلمساز بر قواعد درام نویسی مسلط باشد، می تواند جذابیت های اثر را نیز چند برابر نماید. این اتفاق در نیمه نخست فیلم که تنش در رابطه همسر مرد کشته شده و اعضای خانواده همسرش شکل می گیرد، به شکل مناسبی جریان پیدا می کند و مخاطب را درگیر می کند.

اما ریتم بسیار کند فیلم به همراه صحنه های زائد متعدد نظیر گفتگوهای مادر و عروس درباره انگیزه ها و دیدگاه های شخصی شان از قصاص و موارد مشابه، از پیچیدگی اثر کاسته و شخصیت پردازی را در مرحله اولیه ثابت نگه داشته است تا هیچ یک از شخصیت ها پیچیده و مرموز نبوده و به راحتی قابل پیش بینی باشند. ضعف های حمیدرضا قربانی مخصوصا در بخش فیلمنامه باعث شده تا « خانه ای در خیابان چهل و یکم » از میانه به بعد در ورطه سقوط تکرار و کلیشه گرفتار شود و هرچقدر که تماشاگر منتظر یک رخداد ویژه می ماند ، این اتفاق رخ نمی دهد.

مشکل دیگر فیلم این است که برای گره هایی که خود ایجاد کرده ، گره گشایی ساده ای در نظر می گیرد بطوریکه منطق اثر از بین می رود. در طول فیلم زمانی که محسن پس از قتل متواری می گردد، تقابل فروغ با اعضای خانواده و مخصوصاً مادر بالا می گیرد و زمانی که این بحران در اوج خود قرار دارد، به یکباره محسن که حلقه گمشده و در واقع تعلیق فیلمنامه می باشد به دلایلی که پرداختی برای آن صورت نگرفته به داستان باز می گردد تا نوبت به تصمیم نهایی مادر و سرانجام خانواده از هم پاشیده ای باشد که احترامی میانشان باقی نمانده و خشم و انتقام سراسر وجودشان را در برگرفته است.

« خانه ای در خیابان چهل و یکم » بازیهای خوب و یکدستی دارد. مهناز افشار در نقش فروغ بازی قابل قبولی از خود به نمایش گذاشته با این توضیح که او در ایفای چنین نقشهایی به تکرار افتاده و دیدن پرتره زنی آسیب دیده و مستاصل، تصویری نیست که مخاطبین سینما قبلا از مهناز افشار شاهد نبوده باشند. علی مصفا هم که حضور کوتاهی در فیلم دارد، بازی خوبی از خود به نمایش گذاشته. بهترین بازی فیلم متعلق به سهیلا رضوی در نقش مادر می باشد که به خوبی توانسته در نقش مادری که می بایست بحران خانواده را مدیریت کند، به ایفای نقش پرداخته است.

اگر ریتم کند « خانه ای در خیابان چهل و یکم » و صحنه های زائد آن کمتر می بود، می شد که مخاطب سینما از تماشای فیلم لذت ببرد و درگیر فیلمنامه ای شود که به راحتی ظرفیت درگیر کردن مخاطب در خود را داشت. شاید لازم می بود نویسنده فیلم زمان بیشتری را برای مطالعه و پرداخت شخصیت های داستانش در نظر می گرفت تا اثر محکم تر و ماندگارتر شود.

منتقد : بابک مهرورز       

نام فیلم : خانه ای در خیابان چهل و یکم

کارگردان : حمیدرضا قربانی

فیلمنامه : آزیتا ایرایی

تهیه کننده : سید محمود رضوی

مدیر فیلمبرداری: هومن بهمنش

بازیگران :

مهناز افشار

علی مصفا

سهیلا رضوی

سارا بهرامی

آرش مجیدی